English
Doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là doanh nghiệp phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp, hiện vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận với dòng vốn tín dụng từ ngân hàng, dù các quy định cho vay đã thông thoáng hơn.
Chính sách tín dụng cho vay trong chuỗi giá trị nông nghiệp dù đã được áp dụng gần ba năm qua bằng nghị định 55, nhưng vốn vay vẫn khó đến tay doanh nghiệp và nông dân tham gia liên kết.
Theo ông Lê Thành, Viện trưởng Viện Kinh tế Nông nghiệp Hữu cơ, khác với các sản phẩm khác, rau quả chưa được xem là một loại tài sản thế chấp nên nông dân trồng loại sản phẩm này khi vay vốn gặp khó về thời hạn vay, tài sản bảo đảm, chưa có nhiều sản phẩm bảo hiểm. Rau quả là loại sản phẩm thuờng dễ hư sau thu hoạch vài ngày, không giống các loại nông sản có thể lưu trữ trong kho như cà phê, gạo…
“Ngành rau quả đang tăng trưởng tốt nên cần có chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp tham gia vào ngành này”, ông Lê Thành phát biểu nhân buổi làm việc của đoàn công tác Ngân hàng Nhà nước tại Viện Kinh tế Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam và nhà máy Tanifood (Tây Ninh). Ngành xuất khẩu rau quả của Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ trong 10 năm qua và trở thành một trong hai mặt hàng nông sản xuất khẩu quan trọng nhất của cả nước. Năm 2017, xuất khẩu rau quả đạt kim ngạch 3,5 tỉ đô la Mỹ, tăng trưởng gần gấp rưỡi so với năm trước.
Chính phủ hiện có chương trình cho vay nông nghiệp công nghệ cao, đi đầu là Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank), ngân hàng chủ lực đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Tuy nhiên cho đến nay, chương trình này vẫn chưa thực sự hiệu quả khi không nhiều nguồn vốn được rót tới doanh nghiệp, nông dân.
Gói tín dụng 50.000 tỉ đồng cho vay nông nghiệp sạch, nông nghiệp công nghệ cao dù có nhiều chính sách ưu đãi như miễn lệ phí, giảm lãi suất 0,5-1,5% so với lãi suất thông thường cho nông dân, nhưng mới giải ngân được một lượng vốn ít, ông Trần Văn Tần, Phó vụ trưởng vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước cho biết trong chuyến làm việc tại nhà máy Tanifood Tây Ninh hôm 1.10.
Đầu tháng 9 vừa qua, Chính phủ đã ban hành nghị định 116 nhằm sửa đổi, bổ sung một số quy định trong nghị định 55 về chính sách tín dụng phát triển nông nghiệp, nông thôn. Nghị định sửa đổi, theo đánh giá của ông Tần, đã bổ sung thêm nhiều chính sách mới nhằm thúc đẩy nông dân cũng như doanh nghiệp tham gia vào các liên kết ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp. Thay vì chỉ được vay 100 triệu đồng theo quy định trước đây, nông dân giờ được vay tối đa 200 triệu đồng mà không cần phải có tài sản bảo đảm. Còn doanh nghiệp phát triển dự án chuỗi giá trị trong nông nghiệp được vay 70% giá trị dự án. Đối với doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, nếu gặp khó khăn sẽ được ngân hàng cơ cấu lại nợ và có nhiều giải pháp khoanh nợ cho doanh nghiệp.
Ngành ngân hàng có nhiều chính sách hỗ trợ nông dân để nông dân yên tâm tham gia liên kết với doanh nghiệp trong nông nghiệp, một trong những lĩnh vực được Nhà nước ưu tiên, ông Tần cho biết.
“Chúng tôi cam kết có đủ nguồn vốn cho việc phát triển chuỗi của doanh nghiệp với nông dân”, ông Tần nói.
Doanh nghiệp và nông dân cùng đồng hành trong chuỗi giá trị nông nghiệp là điều tất yếu. Người đứng đầu Viện kinh tế nông nghiệp hữu cơ cho rằng, để hỗ trợ vốn vay cho nông dân, các doanh nghiệp phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp cần phải đứng ra thay mặt nông dân vay vốn và thời gian cho vay phải phù hợp với chu trình sản xuất từng loại nông sản. Chính sách tín dụng cho nông dân phải được đồng hành ngay khi xây dựng nhà máy để khi nhà máy hoàn thành sẽ có sản phẩm đi vào hoạt động.
Các nhà máy sản xuất nông sản thường không tự cung cấp toàn bộ nguyên liệu cho sản xuất mà phải liên kết với nông dân.
Theo ông Đinh Văn Dũng, phó giám đốc công ty Lavifood, doanh nghiệp đầu tư nhà máy sản xuất, chế biến và xuất khẩu trái cây, rau củ Tanifood tại Tây Ninh, để đáp ứng hoạt động của nhà máy Lavifood, công ty cần gần 3.000 tỉ đồng để giúp nông dân và các đơn vị liên kết có đủ vốn để phát triển vùng trồng lên tới hơn 7.000 ha. Ngoài ra, công ty cũng cần 263 triệu đô la Mỹ để xây nhà máy sản xuất phân bón, 88 triệu đô la Mỹ cho nhà máy sản xuất hạt giống… Do đó, các doanh nghiệp phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp như Lavifood cần phải hợp tác với ngân hàng để có vốn phát triển trong tương lai.
Nguồn: Tạp chí Nhà Quản Lý.
